“AnelDoğa: E-Atık Ulusal Servettir”

Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği ve Enerji Verimliliği Derneği işbirliğiyle Türkiye’nin ilk ‘Elektrikli ve Elektronik Atık Zirvesi' 5-6 Mart 2015 tarihlerinde İstanbul Teknik Üniversitesi’nde gerçekleştirildi. Türkiye’nin ilk elektrikli ve elektronik atık geri dönüşüm tesisini kuran AnelDoğa’nın da altın sponsorlar arasında yer aldığı zirvede AnelDoğa Genel Müdürü ve Geksander AEEE Komite Başkanı Sibel Özcan; Türkiye’de e-atık yönetimi geri dönüşüm boyutunu değerlendirdi.

Dünyada her yıl 40-50 milyon ton arasında elektronik atık oluşmakta. Avrupa’da yapılan araştırmalar, bir kişinin yılda en az 15 Kg. elektronik atık ürettiği ortaya koyuyor. Gelişen teknoloji, tüketimin ve tüketimle birlikte atık miktarının kilogram başına hızla artmasına neden olurken, Türkiye’de bu oranın kişi başına 4 kg. olduğu belirtiliyor.

Konutlarda ve sanayide eski ve verimsiz ürünlerin kullanılması, ülkelerin enerji tüketimini artırarak ekonomilerine de zarar vermekte. Geri dönüşüm yerine yer altına inen ürünler aynı zamanda doğaya da zarar veriyor. Örneğin bir buzdolabının geri kazanımı, doğada 250 Kg. karbondiyoksit eşdeğeri sera gazını önleyebiliyor. Türkiye’de ilk kez ‘Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği’ ve ‘Enerji Verimliliği Derneği’ işbirliğinde 5-6 Mart 2015 tarihleri arasında İstanbul Teknik Üniversitesi’nde gerçekleştirilen ‘Elektrikli ve Elektronik Atık Zirvesi'nde bu sorunlar masaya yatırılarak, Türkiye’nin’ E-Atık’ durumu değerlendirildi.

“E-Atık Ulusal Bir Servettir Doğru Yönetilmesi Gerekir”

Atık elektrikli ve elektronik eşyaların işlenmesinden, ömrünü tamamlamış araç işleme, hurda metal işleme, tehlikeli atık geri kazanım ve tehlikeli atık ara depolama, tehlikesiz atık geri kazanımı, ömrünü tamamlamış lastik ara depolama, akü ara depolama ve atık yönetimi alanlarında faaliyet gösteren AnelDoğa, aynı zamanda Türkiye’nin ilk elektrikli ve elektronik atık geri dönüşüm tesisini kurmasıyla ön plana çıkıyor.  Altın sponsorlar arasında yer alan AnelDoğa’nın Genel Müdürü ve Geksander* AEEE Komite Başkanı Sibel Özcan, bu önemli zirvede şu konulara dikkat çekti; “Dünya’da olduğu gibi ülkemizin de en büyük sorunlarından biri e-atıkların geri dönüşüme kazandırılamayarak ulusal servetlerin doğru yönetilememesi. Ülkemizde 300 bin ton elektrikli ve elektronik atık çıkmakta ancak maalesef bu miktarın çok az bir kısmı lisanslı firmalar tarafından işlenmekte. Türkiye, hurda ithalatı konusunda dünyada maalesef ön sıralarda yer alıyor. Ülkemizde çelik üretiminde kullanılan hammaddenin yüzde 28’i yerli hurdadan, yüzde 66’sı ithal hurdadan karşılanmakta. Hurda ithalatı, ithalatımızın yüzde 4’ünü oluşturuyor. Bizler AnelDoğa olarak, ticari faaliyetlerimizin yanı sıra, e-atık konusundaki farkındalığın arttırılmasına yönelik sosyal sorumluluk bilinci ile hareket etmeye özen gösteriyoruz. Sektörün sorunlarını, sektördeki gelişmeleri ele alan ve sektör oyuncularını bir araya getiren bu tür oluşumları desteklemenin önemli olduğunu düşünüyoruz. Ticari açıdan ise, Türkiye’de ve dünyadaki gelişmeler hakkında güncel kalmak ve endüstrideki yenilikleri öğrenmek, yeni iş ve iletişim olanakları kurabilmenin gerekliliğine inanıyoruz.”

Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği’nden AnelDoğa’ya Ödül

Bugüne kadar yüzde yüz garantili imha ve geri dönüşüm projelerinin yanı sıra, birçok uluslararası firmanın Türkiye partneri olarak da hizmet veren AnelDoğa, üretim ve tüketimde elektrikli ve elektronik atık yönetiminde gösterdiği başarıdan dolayı Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği (SÜT-D) tarafından ‘Elektrikli ve Elektronik Atık Kahramanları Ödülü’ne layık görüldü. AneDoğa böylece e-atık geri dönüşümüne verdiği katkılarını da taçlandırmış oldu.

Editöre Not;

Zirveyle ilgili ayrıntılı bilgi için  http://www.istanbuleews.org/adresini ziyaret edebilirsiniz.

*Geksander; Geri Kazanım Sanayicileri Derneği

Sürdürülebilir geri dönüşüm sistem ve projelerini hayata geçiren AnelDoğa, Üsküdar Belediyesi işbirliği ile tüketicilerden toplanan atık elektrikli ve elektronik eşyaları geri dönüştürerek çevre ve doğayı korumayı, ekonomik değer yaratmayı ve gelecek nesillere daha yaşanabilir bir dünya bırakmayı hedefliyor.

AnelDoğa, atık elektrikli ve elektronik eşya işleme, ömrünü tamamlamış araç işleme, hurda metal işleme, tehlikeli atık geri kazanım ve tehlikeli atık ara depolama, tehlikesiz atık geri kazanımı, ömrünü tamamlamış lastik ara depolama, akü ara depolama ve atık yönetimi alanlarında faaliyet gösteriyor. AnelDoğa, Üsküdar Belediyesi işbirliği ile; çevre konusunda farkındalığı ve bilinci arttırarak elektrikli ve elektronik atıkların geri dönüştürülmesi ve bireylerin daha az enerji harcayan yeni teknolojik ürünlere yönlendirilmesi amacıyla, Üsküdar Belediyesi sınırları içerisinde toplanacak olan atıkları 30 bin metrekarelik entegre tesisinde geri dönüşüme kazandıracak.

“Sürdürülebilir Yeşil Bir Çevre” sloganıyla yola çıkan projemizde, evlerden toplanacak atıkların geri dönüşüme kazandırılmasıyla atık miktarını azaltmayı, doğal kaynakları korumayı, ekonomiye katkı ve enerji tasarrufu sağlamayı hedefliyor.

Dünyada her yıl 20-50 milyon ton, Türkiye’de 300 bin ton e-atık çıkmaktadır. Bunun yanında hammadde kaynaklarından; çinkonun 20 yıl, kurşunun 22 yıl, bakırın 30 yıl, petrolün 40 yıl, doğalgazın 50 yıl, kromun 127 yıl içinde tükeneceği hesaplandı.. İşte bu nedenle e-atıkların geri dönüştürülerek, ikincil hammadde olarak kullanılması kritik önem taşıyor.

Rakamlarla geri dönüşüm;

• Geri kazanılmış metalden; 1 ton alüminyum yapmak için gereken enerji, cevherden çıkartılacak alüminyum için harcanan enerjinin sadece yüzde 4’üdür.
• Bakır bileşimlerin geri kazanılması için gereken enerji, bakırın madenden çıkartılması için gereken enerjinin sadece yüzde 13’üdür.
• Bir cep telefon üretiminde 75 kg, bir bilgisayar üretiminde ise bin 500 kg atık ortaya çıkar.

Atıkların ikincil hammadde olarak kullanılmasının yanı sıra, bu atıkların çevreye verdikleri zararlar çok daha kritik noktadır.

Örnek olarak;

·         1 CRT, televizyon tüpünün içinde 2-4 kg kurşun bulunmaktadır.

·         10 gram kurşun, 25.000 Ton toprağı 200.000 litre suyu kirletmektedir.

·         1 cep telefonu, pili ile birlikte içerdiği kadmiyum, kurşun, berilyum gibi toksik maddeler ile 800.000 litre suyu kirletmektedir.

Bu projede Üsküdar Belediyesi, Üsküdar sakinlerinin evlerinden daha önceden duyurulacak toplama tarihlerinde sokak sokak, mahalle mahalle gezerek kullanmadıkları elektrikli ve elektronik atıkları toplayacak, toplanan atıklar ise sürdürülebilir yeşil bir çevre için AnelDoğa tesislerinde geri dönüşüm ile ekonomiye kazandırılacak.

10 Şubat 2015 tarihinde gerçekleştirilen basın toplantısında AnelDoğa Genel Müdürü Sibel Özcan proje ile ilgili şu yorumları paylaştı; “Ülkemizde her tür atık maddenin geri dönüşümüne ve değerlendirilmesine ilişkin bireysel ve toplumsal bilinç her geçen yıl daha da artmaktadır. Bu gelişmede devlet otoriteleri ve tüm paydaşlar kadar yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları da farkındalığı ve çevre bilincini oluşturmak adına daha fazla sorumluluk alarak rol ve görev üstlenmelidir.”

Atık yönetiminde gelinen noktada hedef; bir atık kültürü ve atık değerlendirme yöntemi olarak kaynağında ayrıştırmayı benimsemektir. Dolayısıyla, Üsküdar Belediyesi ile yürütülen bu projede en önemli katkı bireylerde bu kültürü devlet ve özel teşebbüs olarak birlikte benimsetmektir.

Projenin hedefi ; evlerde atıl durumda bekleyen veya evsel atıklarla çöplere karışan değerlendirilebilir elektrikli ve elektronik atıkları, lisanslandırılmış tesislerde, çağdaş, yasal atık işleme yöntemleriyle ülke ekonomisine ikincil hammadde olarak kazandırmak.